Bezpieczeństwo lekowe – Marek Kos mówił o tym w Sejmie ►

O bezpieczeństwo lekowe pytał w Sejmie Norbert Pietrykowski z Polski 2025:

• Co z możliwościami Polski do produkcji leków i substancji czynnych?
  
• Jakie strategiczne cele wyznacza sobie kierownictwo Ministerstwa Zdrowia w zakresie zwiększania krajowej produkcji leków – ze szczególnym uwzględnieniem tych, które zostały sklasyfikowane jako krytyczne dla zdrowia publicznego i bezpieczeństwa lekowego państwa?
  
• Czy jako kraj mamy awaryjny plan na wypadek przerwania globalnych łańcuchów dostaw substancji czynnych?
  

Szczegółowo odpowiedział wiceminister zdrowia Marek Kos.

Fragment posiedzenia z 10 lipca poniżej – pod wideo dalsza część tekstu.

Wideo pochodzi ze strony internetowej: www.sejm.gov.pl/9B669.

– Zapewnienie bezpieczeństwa lekowego i nieprzerwanego dostępu do leków dla polskich pacjentów to jedno z priorytetowych zadań polityki lekowej Polski i kierownictwa Ministerstwa Zdrowia. Nasze działania prowadzimy także, by wzmocnić bezpieczeństwo lekowe Unii Europejskiej – zaczął wiceminister Kos, podkreślając, że to był jeden z priorytetów zakończonej naszej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

Zdrowie filarem bezpieczeństwa Europy – podsumowanie polskiej prezydencjiMinister zdrowia Izabela Leszczyna podsumowała prezydencję Polski w Radzie Unii Europejskiej. – To było sześć miesięcy intensywnej pracy – mówiła szefowa resortu.

– Minister zdrowia Izabela Leszcza chce przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa lekowego kraju, a uniezależnienie się od innych rynków, zwłaszcza rynku azjatyckiego, bo stamtąd sprowadzanych jest ok. 80 proc. substancji czynnych potrzebnych do produkcji leków, jest dla pani minister, dla nas priorytetem – zwrócił uwagę.

Kos przypomniał, że opublikowana 20 grudnia 2024 r. pierwsza krajowa lista leków krytycznych to ważny dokument, którego realizacja wspiera zapewnienie suwerenności lekowej Polski.

Pierwsza krajowa lista leków krytycznych– Pierwszy raz w historii, po wielu miesiącach intensywnej pracy, mamy gotową krajową listę leków krytycznych – poinformował 20 grudnia wiceminister zdrowia Marek Kos. W wykazie znalazło się 301 substancji czynnych.     

– Lista uwzględnia substancje czynne, które zostały uznane za krytyczne, gdyż leki je zawierające są stosowane w leczeniu poważnych chorób i w przypadku niedoboru na rynku nie można ich łatwo zastąpić innymi produktami leczniczymi. Zapobieganie niedoborom tych lekarstw jest szczególnie ważne, bo mogą one spowodować poważne zagrożenia dla życia i zdrowia polskich pacjentów – wyjaśnił Kos, informując, że w związku z oczekiwaniem krajowego rynku farmaceutycznego, a także z publikacją drugiej edycji europejskiej listy leków krytycznych, trwają prace nad aktualizacją listy opublikowanej w 2024 r.

– Nawiązując do opublikowanej w grudniu 2024 r. europejskiej listy leków krytycznych, trzeba zaznaczyć, że ważnym aspektem jest to, że substancje czynne ujęte w polskim wydaniu listy leków krytycznych będą uwzględniane również w kolejnej edycji europejskiej listy leków krytycznych, a to zapewni krajowym producentom leków możliwość skorzystania z europejskich instrumentów wspomagających, na przykład z Platformy na rzecz Technologii Strategicznych dla Europy [Strategic Technologies for Europe Platform, STEP – red.] w programie „Fundusze europejskie dla nowoczesnej gospodarki na lata 2021–2027”.

Kos przyznał, że w związku z tym, w ocenie szefostwa resortu, ważne jest wypracowanie zachęt i zapewnienie wsparcia dla krajowego przemysłu, które realnie przełożyłoby się na podjęcie decyzji o rozpoczęciu produkcji lub utrzymaniu produkcji leków krytycznych w naszym kraju.

Zwrócił też uwagę na to, że w Ministerstwie Zdrowia nie posiadają możliwości finansowego wsparcia branży farmaceutycznej, które można uznać za jedną z bardziej oczekiwanej formy pomocy dla krajowej branży farmaceutycznej.

– Wiemy, że o to przedstawiciele branży zabiegają – podkreślił.

– Niemniej różnego rodzaju programy i instrumenty pomocowe są proponowane przez inne ministerstwa – na przykład Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Ministerstwo Rozwoju i Technologii, przy udziale innych, na przykład ekspertów, instytucji, organizacji, chociażby takich jak Narodowe Centrum Badań i Rozwoju czy nadzorowana przez Ministerstwo Zdrowia Agencja Badań Medycznych – wyjaśnił.

Zakres tych programów i instrumentów jest różny.

– Dotyczy między innymi wsparcia projektów badawczo-rozwojowych czy inwestycyjnych, których celem jest wdrożenie do działalności gospodarczej wyników prac badawczo-rozwojowych, jak również wspieranie rozwoju bądź też wytwarzania technologii krytycznej w Unii Europejskiej, w tym elementów biotechnologii, produktów leczniczych znajdujących się w unijnym wykazie produktów leczniczych o krytycznym znaczeniu i ich składników, czy też zapewnienie bezpieczeństwa lekowego przez rozwój krajowej produkcji aktywnych składników farmaceutycznych – mówił.

Odpowiadając na pytanie o plan awaryjny na wypadek przerwania globalnych łańcuchów dostaw leków lub substancji czynnych z zagranicy, wiceminister Kos poinformował, że w zakresie zapewnienia tego bezpieczeństwa lekowego dla polskich pacjentów Ministerstwo Zdrowia ściśle współpracuje z Rządową Agencją Rezerw Strategicznych, która jest agencją wykonawczo podległą ministrowi spraw wewnętrznych i administracji.

– W kwestii zabezpieczenia dostępu do leków, głównie w sytuacjach kryzysowych, jak przerwanie globalnych łańcuchów dostaw spowodowanych na przykład zamykaniem granic czy pandemią, Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych pełni istotną rolę, utrzymując zdolność reagowania w sytuacjach kryzysowych. Dysponuje także zapleczem eksperckim pozwalającym takie sytuacje zażegnywać oraz posiada odpowiednie możliwości logistyczne, co zostało wielokrotnie potwierdzone zarówno w czasie pandemii COVID-19 i tuż po niej przez dystrybucję leków oraz szczepionek, jak również w ramach działań podejmowanych w zakresie pomocy Ukrainie od pierwszych godzin trwania konfliktu zbrojnego na terytorium tego kraju – podkreślił.

Co do resortu planów, Marek Kos zwrócił uwagę, że te są skrupulatnie sporządzane i analizowane pod względem możliwości produkcyjnych zarówno w Polsce, jak też w przypadku dostaw do Polski i magazynowania na terenie naszego kraju.

Należy zadbać o większą produkcję leków w Polsce– Bezpieczeństwo ma nie tylko charakter militarny, ale i zdrowotny, lekowy. Dlatego musimy produkować więcej leków w kraju, zmniejszając tym samym uzależnienie od dostaw z Azji – mówi wiceminister zdrowia Marek Kos.

Przeczytaj także: „Leki jak czołgi, cybertarcze i elektrownie”, „Waga konkurencyjności” i „Nowelizacja ustawy refundacyjnej – ponad 30 zmian deregulacyjnych”.