Koniec hierarchii – czas na partnerstwo w ochronie zdrowia

Z zainteresowaniem przeczytałem tekst byłego ministra zdrowia Konstantego Radziwiłła pod tytułem „Czy potrzebna jest ustawa gwarantująca minimalne wynagrodzenia?” – dotyczący ustawy z 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Opinia ta, choć w tonie samozadowolenia, pokazuje wyraźnie, gdzie tkwi istota problemu polskiego systemu ochrony zdrowia – w utrwalaniu archaicznej hierarchii, w której zawód lekarza jest faworyzowany kosztem wszystkich pozostałych profesji medycznych.

Nie można przemilczeć faktu, że już na etapie tworzenia przepisów popełniono błąd fundamentalny – siatka płac została skonstruowana w sposób jednostronny, zarezerwowany w aż trzech grupach wyłącznie dla lekarzy, a pozostałe zawody medyczne, mimo równorzędnego wykształcenia magisterskiego i specjalizacji, wrzucono do wspólnego worka, deprecjonując ich kompetencje i znaczenie w procesie leczenia.

Ile w kieszeni medyka od lipca 2025 r.Kwota przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2024 r. zwiększyła się do 8181,72 zł – to oznacza, że od lipca wzrosną zarobki w zdrowiu. O ile – komu? 

Po latach mamy dowody na to, jak zgubne są tego skutki. Zamiast systemu opartego na współpracy interdyscyplinarnej – rekomendowanego przez Światową Organizację Zdrowia i wynikającego ze standardów międzynarodowych – nadal tkwimy w feudalnym modelu ochrony zdrowia, w którym pielęgniarki, psychologowie, fizjoterapeuci i diagności medyczni są traktowani jak personel drugiej kategorii.

Petycje Ogólnopolskiej Izby Zaawansowanej Praktyki Pielęgniarskiej i wystąpienia skierowana do Ministerstwa Zdrowia [dostępne na stronie internetowej: www.oizpp.pl – red.] – ignorowane od miesięcy – wskazują jasno, że nie można utrzymywać minimalnych widełek płacowych z 2017 r., trzeba je gruntownie zreformować.

Domagamy się:

• modyfikacji grup zawodowych – wprowadzenia sprawiedliwej klasyfikacji opartej na kryterium wykształcenia i specjalizacji, a nie tylko na przynależności do zawodu lekarza,
• proporcjonalnych współczynników płacy – tak, aby pielęgniarka z tytułem magistra i specjalizacją nie była wynagradzana na poziomie nieproporcjonalnie niższym od lekarza o równorzędnym stopniu wykształcenia,
• rozwoju zaawansowanej praktyki pielęgniarskiej – rozwiązania powszechnego w świecie, które nie tylko zwiększa dostępność świadczeń, ale i zmniejsza koszty systemowe.
  

Były minister zdrowia twierdzi w „Menedżerze Zdrowia”, że obarczanie ustawy winą za obecny kryzys finansowy szpitali jest nieporozumieniem. I w tym przypadku akurat ma rację – tyle że nie z powodów, które podaje. Prawdziwym nieporozumieniem jest dalsze utrzymywanie niesprawiedliwej siatki płac, która systemowo degraduje inne zawody medyczne i spycha między innymi pielęgniarstwo do roli pomocniczej, zamiast uczynić z niego równorzędnego partnera lekarza w procesie leczenia.

Zamiast celebrować ustawę sprzed ośmiu lat, apeluję do kierownictwa Ministerstwa Zdrowia o odwagę i rzeczywistą reformę siatki płac – taką, która odpowiada współczesnym standardom medycyny zespołowej, a nie XIX-wiecznemu feudalizmowi, bo ostatecznie nie chodzi o przywileje jednej grupy zawodowej, a o bezpieczeństwo pacjentów i sprawiedliwość w systemie, który powinien opierać się na kompetencjach, a nie na tradycyjnych hierarchiach.

Komentarz Dariusza Popińskiego z Ogólnopolskiej Izby Zaawansowanej Praktyki Pielęgniarskiej pochodzi z LinkedIna – ze strony internetowej: Linkedin.com/dariusz-popinski.

Opary absurdu– Ponad 400 zł otrzymuje rolnik za to, że nie obsiewa hektara ziemi. Miejmy nadzieję, że praktyka ta się upowszechni, bo wtedy lekarz otrzymywałby wynagrodzenie za to, że nie leczy – ironizuje w „Menedżerze Zdrowia” Andrzej Sośnierz.

Przeczytaj także: „Lekarze są najważniejsi”, „Maksymalne problemy – minimalne wynagrodzenie”, „Lekarz nie może być jak komiwojażer”, „Podwyżkowy taniec” i „Pielęgniarki wygrały w sądzie”.