Samodzielne decyzje pielęgniarek i położnych

To, jakie procedury pielęgniarki i położne mogą już wdrożyć bez konsultacji z lekarzem, wynika obwieszczenie ministra zdrowia w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego [dokument znajduje się na końcu tekstu – red.]

Wykorzystajmy wreszcie kompetencje pielęgniarek– Wprowadzenie zaawansowanej praktyki pielęgniarskiej pomoże zwiększyć dostępność do świadczeń, tworzyć sprawnie działające zespoły interdyscyplinarne i odciążyć finansowo system ochrony zdrowia – mówi Mariola Łodzińska.

Długa lista procedur, ale też leków

Jak podaje portal Prawo.pl, zgodnie z obwieszczeniem pielęgniarki i położne nie będą czekały na zalecenia lekarzy w edukowaniu pacjentów, ale pod warunkiem posiadania odpowiednich kwalifikacji, na przykład ukończenia specjalizacji albo kursów w danej dziedzinie. Samodzielnie mogą podjąć decyzję o psychoedukacji osób z zaburzeniami psychicznymi i uzależnieniami oraz ich rodzin czy prowadzeniu edukacji chorych na cukrzycę.

Będą mogły też diagnozować pacjentów, ale, jak w przypadku edukacji, warunkiem są odpowiednie kwalifikacje. Na liście świadczeń diagnostycznych są:

• badania fizykalne; wykonywanie standardowego, spoczynkowego badania elektrokardiograficznego i rozpoznanie cech elektrokardiograficznych stanów chorobowych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego;
• wykonywanie gazometrii z krwi tętniczej pobranej przez kaniulę założoną uprzednio przez lekarza w stanach nagłego zagrożenia zdrowia;
• ocena i monitorowanie poziomu znieczulenia pacjenta oraz poziomu zwiotczenia w trakcie znieczulenia ogólnego.

Co więcej, będą mogły zadecydować o leczeniu chorych. W zakresie świadczeń znalazł się: 

• dobór sposobów leczenia ran,
• doraźna modyfikacja dawek leków przeciwbólowych i innych produktów leczniczych stosowanych w celu łagodzenia bólu u osób objętych opieką paliatywną,
• przygotowanie pacjenta leczonego metodami – ciągła ambulatoryjna dializa otrzewnowa (CADO), automatyczna dializa otrzewnowa (ADO) i hemodializa oraz hiperalimentacja,
• wykonanie intubacji dotchawicznej, 
• podanie produktów krwiopochodnych, rekombinowanych koncentratów czynników krzepnięcia oraz desmopresyny w stanach nagłego zagrożenia zdrowia.

Z kolei lista świadczeń rehabilitacyjnych obejmuje rehabilitację pacjentów z zaburzeniami psychicznymi.

Większa rola pielęgniarek w ratownictwie medycznym

Zgodnie z dokumentem pielęgniarki zyskują uprawnienia do wykonywania samodzielnie bez zlecenia lekarskiego medycznych czynności ratunkowych. W tym wypadku lista jest dość długa, bo zawiera aż 32 procedury – od oceny stanu pacjenta, podjęcia i prowadzenia podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej, wykonywania wielu badań, po zabiegi jak wykonywanie kaniulacji żył obwodowych oraz żyły szyjnej zewnętrznej, wykonywanie dojścia doszpikowego przy użyciu gotowego zestawu oraz podawanie produktów leczniczych drogą doszpikową czy odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej.

Szczegółowo określa się też, jakie kwalifikacje będą wymagane do wykonywania tych procedur.

Jeszcze większe uprawnienia zyskają pielęgniarki zatrudnione lub pełniące służbę w placówkach medycznych podlegających Ministerstwu Obrony Narodowej i jednostkach wojskowych. Bez zlecenia lekarskiego będą mogły samodzielnie wykonać między innymi drobne zabiegi chirurgiczne czy blokadę obwodową nerwów kończyn. W sumie jest wśród nich czternaście procedur, w tym wiele zabiegowych.

Obwieszczenie ministra zdrowia poniżej.

Przeczytaj także: „Pielęgniarki neurologiczne potrzebne na cito”.