Przewlekła obturacyjna choroba płuc – wyzwania diagnostyczne i nowe kierunki leczenia ►

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) to obecnie trzecia przyczyna zgonów na świecie. Choroba przez wiele lat może dawać niespecyficzne objawy, dlatego poblemem w dużej mierze pozostaje trudność w rozpoznaniu POChP – aż 80 proc. pacjentów nie ma postawionej diagnozy.

Jak podkreśla prof. Piotr Kuna, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Chorób Cywilizacyjnych, kluczową rolę w zmianie tego trendu odgrywają lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, do których pacjenci zgłaszają się z przewlekłym kaszlem, dusznością czy częstymi infekcjami dróg oddechowych.

– To właśnie w POZ-ach powinniśmy częściej wykonywać badania spirometryczne i wychwytywać chorych na wczesnym etapie, zanim dojdzie do nieodwracalnych zmian – zaznacza pulmonolog.

Ekspert wskazuje, że edukacja zdrowotna, eliminacja czynników ryzyka, zwłaszcza palenia tytoniu oraz wczesna diagnostyka to fundament skutecznej prewencji POChP. – Coraz większy nacisk kładzie się także na identyfikację tzw. pacjentów z pre-POChP, czyli osób z pierwszymi objawami upośledzenia wentylacji, u których można jeszcze zahamować rozwój choroby poprzez działania profilaktyczne – tłumaczy prof. Kuna.

Celem terapii POChP jest nie tylko poprawa jakości życia chorych, ale również zmniejszenie częstości zaostrzeń i ryzyka zgonu.

– Nie możemy czekać, aż choroba się rozwinie. Błędne w POChP jest stosowanie strategii „watch and wait”. Działać trzeba szybko, zanim dojdzie do utraty czynności płuc – podkreśla prof. Kuna, dodając, że najszybszy spadek funkcji płuc obserwuje się u pacjentów we wczesnym stadium choroby, dlatego właściwe rozpoznanie i leczenie w tym okresie ma kluczowe znaczenie.

Obecnie terapią pierwszego rzutu u pacjentów objawowych jest podwójna bronchodilatacja (LAMA/LABA) – terapia polegająca na jednoczesnym podawaniu dwóch długo działających leków rozszerzających oskrzela. Oba leki o różnych mechanizmach działania wykazują wyraźną przewagę nad monoterapią w zakresie redukcji objawów.

Profesor wskazuje, że u chorych z częstymi zaostrzeniami zalecana jest terapia potrójna (LAMA/LABA/ICS), która – jak pokazują badania IMPACT – może zmniejszyć ryzyko zgonu nawet o 42 proc. Coraz częściej dyskutuje się także o wcześniejszym włączaniu sterydów wziewnych u pacjentów z wysokim poziomem eozynofili.

Jak zaznacza prof. Kuna, nowym kierunkiem w leczeniu POChP są terapie biologiczne, m.in. z zastosowaniem dupilumabu, który redukuje częstość zaostrzeń u chorych z niekontrolowaną przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Trwają też badania nad inhibitoramii IL-33 (przeciwciała monoklonalne zmniejszające stany zapalne).

Badana jest także rola receptorów ST2, które mogą stanowić przełom w leczeniu zapalnych fenotypów POChP. Równolegle rozwijane są nowoczesne formy terapii wziewnej, w tym inhibitory fosfodiesterazy 3 (PDE3) i 4 (PDE4)  podawane w formie nebulizacji.

– Nasze zdrowie zaczyna się od oddechu. Wczesne rozpoznanie, właściwe leczenie i aktywna prewencja mogą nie tylko poprawić jakość życia pacjentów, ale również realnie zmniejszyć śmiertelność z powodu POChP. To wspólne zadanie dla pulmonologów i lekarzy rodzinnych – podsumowuje prof. Piotr Kuna.