Ustawa kominowa dla medyków? ►

Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Daniel Rutkowski przypomniał, że agencja już czwarty rok z kolei zajmowała się wydaniem rekomendacji, która uwzględnia w szczególności skutek wzrostu minimalnego wynagrodzenia. 

– Wydaje się, że cel ustawy został zrealizowany, co oznacza, że w przez kilka lat przyczyniła się do tego, że wynagrodzenia dość znacznie wzrosły, poprawiając siłę nabywczą personelu medycznego. Teraz dyskusja toczy się wokół jej zmiany i sposobu waloryzacji, jeśli chodzi o ustalenie minimalnego wynagrodzenia – zaznaczył prezes Rutkowski. 

Podkreślił też, że w jego ocenie cel został osiągnięty, a wynagrodzenia są na dobrym poziomie.

Odniósł się także do poszczególnych grup zawodów medycznych, których dotyczy ustawa. 

Jak zaznaczył, w tej chwili minimum jest relatywnie wysokie, ale tak się składa, że wyznacza ono praktycznie przeciętne wnagrodzenie w niektórych grupach zawodowych. – Tak jest w wypadku pielęgniarek, położnych, ratowników medycznych czy fizjoterapeutów. Odrębną kwestią są zarobki lekarzy – mówił.

Rozmowa z prezesem AOTMiT Danielem Rutkowskim poniżej, pod wideo spisana dalsza część wywiadu.

Kontrakty rządzą się własnymi prawami

Odnosząc się do wynagrodzeń tej ostatniej grupy zawodowej, wskazał, że ponad 75 proc. lekarzy zatrudnionych w szpitalach znajduje się, z uwagi na formę zatrudnienia, poza ustawą. Są to osoby pracujące na kontraktach medycznych, a nie na umowach o pracę. 

– Kontrakty rządzą się swoimi prawami. Jak rozumiem wysokość wynagrodzenia dla tych form zatrudnienia ustala popyt–podaż – wyjaśnił, dodając, że niestety kwestie kontraktowe nie są dobrze uregulowane systemowo. 

– To, że tak jest, sprawia, że mamy do czynienia w pewnym stopniu z niekontrolowanym wzrostem czy wydawaniem pieniędzy na czynności nie do końca zewidencjonowane. Myślę tu o czasie pracy i tego typu elementach, które – w mojej ocenie – powinny być uregulowane w zatrudnieniu na kontrakt – dodał.

Zaznaczył też, że agencja nie jest kreatorem systemu. Jest nim minister zdrowia, a agencja realizuje tylko pewne zadania, jeśli chodzi o ustawę.

– Zadaniem AOTMiT jest wydawanie rekomendacji, która uwzględnia zmianę poziomu, sposobu finansowania związaną ze wzrostem kosztów wynikających nie tylko z ustawy o ustaleniu minimalnego wynagrodzenia, głównego determinatora wzrostu kosztów, ale też innych elementów – zaznaczył.

– To jest moje główne zadanie, wydanie rekomendacji z uwzględnianiem w systemie pieniędzy, które powinny wystarczyć na realizację ustawy. Ocenianie, czy dana osoba wystarczająco zarabia, nie jest rolą prezesa agencji – mówił.

Kontrakty do zmiany

Prezes odniósł się także do kwestii związanych ze sposobami ustalania wynagrodzeń dla lekarzy zatrudnionych na kontraktach. Jego zdaniem część dotycząca zatrudnienia na kontraktach wymaga regulacji i wprowadzenia zasad, zgodnie z którymi wynagrodzenia dla tej grupy byłyby ustalane w sposób regulowany.

– Ustawa o sposobie ustalania minimalnych wynagrodzeń reguluje zarobki pracowników medycznych zatrudnionych na umowę o pracę. Jeśli chodzi o kontrakty, nigdzie nie opisano stawek wynagrodzeń. Wydaje się, że trzeba narzucić istotne elementy takiej umowy. Powinna być wyszczególniona stawka godzinowa, powinien powstać rejestr dotyczący zbierania danych o wynagrodzeniu i być może należy odejść od procentowego wynagradzania od wartości procedury na rzecz kwotowego. Nie zapominajmy, że wartość procedur rośnie każdego roku, co jest związane z realizacją rekomendacji, o której mówiliśmy – podkreślił.

– Nie wykluczam, że może należy pomyśleć o górnej wartości, której nie powinno się przekroczyć. Być może powinno to być analogiczne do ustawy kominowej odnoszącej się do kierowników jednostek.Tam zostało określone, że ich wynagrodzenie nie powinno przekraczać sześciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Można o tym też rozmawiać – zaznaczył. 

W rozmowach o ustawie podwyżkowej potrzebujemy konsensusu

Komentując wypowiedzi decydentów i zarządzających szpitalami, którzy stoją na stanowisku, że należałoby zmienić sposób wyliczania minimalnych wynagrodzeń w ochronie zdrowia, przyznał, że jest przekonany, iż należy dążyć do konsensusu dotyczącego zmiany sposobu waloryzacji kwoty minimalnej.

– Myślę, że kwota minimalna nie powinna już bazować na przeciętnym wynagrodzeniu w gospodarce narodowej, które dynamicznie rośnie z roku na rok. To powoduje konsekwencje związane z dużym impactem na budżet płatnika. Uważam, że powinno być rozważane, aby minimalne wynagrodzenie korespondowało z inflacją czy wskaźnikiem zawartym w ustawie budżetowej dotyczącej pracowników sfery budżetowej – wyjaśnił. 

Podjęto działania naprawcze

Prezes AOTMiT odniósł się także do raportu NIK, w którym krytycznie oceniono pewne działania agencji. 

Podkreślił, że uwagi NIK nie dotyczyły ustawowych działań agencji czyli taryfikacji, oceny technologii medycznych, opiniowania programów polityki zdrowotnej. 

– Tam nie było żadnych zastrzeżeń [w raporcie NIK – przyp. red.]. To pokazuje, że system może być spokojny, gdyż agencja realizowała te zadania należycie, w przejrzysty sposób i nadal będzie je tak realizować. Natomiast zastrzeżenia dotyczyły części wewnętrznej działania agencji, czyli struktury. Wprowadziłem zmiany, jeśli chodzi o strukturę organizacyjną, a także w obszarze finansów. W agencji przez pewien czas nie było osoby na stanowisku głównego księgowego. To też zmieniłem. Wprowadziłem wiele procedur, które regulują chociażby sposób ustalania odpisu z NFZ, obiegu dokumentacji, delegacji. Takie uporządkowanie, żeby nie było chaosu czy też wrażenia, że się niektóre procesy w agencji dzieją w niekontrolowany sposób – mówił. 

Prezes Rutkowski wyjaśnił, że obecnie agencja, mimo braku ustalania odpisu z NFZ, jest w stanie finansować bieżącą działalność z funduszu zapasowego. Ponadto rotacja pracowników nie jest duża, co oznacza, że nie ma problemu z odchodzeniem kadr. – W mojej ocenie ustabilizowała się bieżąca działalność agencji, która terminowo i należycie realizuje ustawowe zadania – tłumaczył. 

Urealnienie wycen i wspólna ocena kliniczna

Daniel Rutkowski wskazał też na działania agencji, którymi zajmuje się obecnie. – Jeżeli chodzi o nasze działania bieżące, to nadal realizowane są plany taryfikacyjne. Zakończyliśmy niedawno konsultacje dotyczące wyceny  w chirurgii kręgosłupa. Przekazaliśmy raport i wszelkie analityczne dokumenty do Ministerstwa Zdrowia w celu zatwierdzenia tej taryfy. Chcielibyśmy wydać ją w niedługim czasie, żeby NFZ mógł w terminie ustawowym czterech miesięcy je wprowadzić. Urealniliśmy niektóre procedury i uporządkowaliśmy ich jednorodność kosztową, jeśli chodzi o produkty rozliczeniowe – mówił. 

Wskazał, że agencja zajmie się także częścią procedur kardiologicznych. –  Będziemy w najbliższym czasie weryfikować wycenę ablacji zaburzeń rytmu serca – zaznaczył. 

– Realizujemy zadania związane z JCA (Joint Clinical Assessment), czyli wspólną oceną kliniczną na poziomie unijnym. Uczestniczymy w realizacji raportów dotyczących pierwszych leków – podkreślił.

Stanąłbym na czele protestu ►– Ustawa o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego w części usatysfakcjonowała personel, dzięki czemu nie ma protestów medyków. To jednak może się szybko zmienić – ocenił Sebastian Goncerz z Porozumienia Rezydentów.

Przeczytaj także: „Wiceminister z Lewicy pochwalił prezydenta”.