Transatlantycka telechirurgia połączyła dwa kontynenty
W lipcu 2025 r., podczas konferencji Society of Robotic Surgery (SRS) w Strasburgu we Francji, firma Intuitive Surgical, producent systemów chirurgii robotycznej da Vinci, połączyła zdalnie dwóch chirurgów na różnych kontynentach znajdujących się w odległości prawie 6 500 kilometrów. Chirurdzy przeprowadzili w jednym czasie wspólny zabieg telechirurgiczny na zaawansowanym modelu tkanki w asyście robotów da Vinci.
Grupa Synektik jest wyłącznym dystrybutorem tych systemów w Polsce, Czechach, Słowacji i krajach bałtyckich.
W tym przełomowym wydarzeniu wzięli udział dr Doug Stoddard ze szpitala w Peachtree Corners w USA oraz dr Andrea Pakula ze Strasburga we Francji. Korzystając z podwójnej konsoli systemu da Vinci 5, przeprowadzili oni zabieg telechirurgiczny na zaawansowanym modelu tkanki opracowanym przez Intuitive w celu odtworzenia zachowania żywej tkanki. Podczas demonstracji dr Stoddard, którego konsola chirurgiczna znajdowała się obok tzw. wózka pacjenta (kolumny z ramionami robotycznymi) da Vinci 5 i modelu tkanki, mógł zdalnie przekazywać kontrolę nad narzędziami chirurgicznymi dr. Pakuli, znajdującemu się przy konsoli chirurgicznej pracującej zdalnie. Dzięki funkcji force feedback obaj chirurdzy mogli wyczuwać przez narzędzia siły wywierane na operowany model tkanki.
Podczas konferencji SRS Dave Rosa, dyrektor generalny Intuitive, powiedział: – Telechirurgia to obszar, w którym firma Intuitive od wielu lat wprowadza przemyślane innowacje. Jest to technologia, która może poprawić dostęp pacjentów do minimalnie inwazyjnej opieki medycznej, ale jej sukces zależy od starannego rozwoju w kilku obszarach. W Intuitive stworzyliśmy od podstaw technologię chirurgii robotycznej, a naszym priorytetem zawsze było bezpieczeństwo pacjentów i dostarczanie rzeczywistych korzyści — nie technologia dla samej technologii. Od 30 lat tworzymy produkty, które pomagają pracownikom służby zdrowia zapewnić lepszą opiekę, usprawnić pracę lekarzy oraz zwiększyć efektywność świadczenia usług medycznych. Telechirurgia to tylko jedna z funkcji naszego pakietu do zdalnej współpracy obejmujący telementoring, teleproctoring i chirurgię z wykorzystaniem dwóch konsol, które mogą pomóc zespołom klinicznym poprawić wyniki oraz obniżyć całkowite koszty opieki. Postępy są ekscytujące, ale zdajemy sobie sprawę, że przed nami jeszcze długa droga.
Telechirurgia stała się możliwa już w 2001 roku, kiedy chirurdzy przeprowadzili pierwszą transatlantycką operację nazwaną Operacją Lindbergh, między Stanami Zjednoczonymi a Strasburgiem we Francji. Chociaż technicznie przeprowadzenie zdalnych operacji jest możliwe od ponad 20 lat, to wciąż potrzebne jest wsparcie rządowe, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentom. Istnieją wyzwania i realne zagrożenia, które powinny być wyeliminowane, zanim pacjenci będą operowani. Należą do nich m.in. cyberzagrożenia jako nowy rodzaj ryzyka klinicznego, brak fizycznej obecności chirurga podczas operacji i ograniczona możliwość reakcji w sytuacji kryzysowej, brak przepisów w Unii Europejskiej czy brak standardów klinicznych i ubezpieczeniowych.
– Chociaż nie jest to nowa koncepcja dla Intuitive, telechirurgia wymaga wysokowydajnej infrastruktury sieciowej oraz systemu robotycznego zaprojektowanego z myślą o zdalnej współpracy, tak aby była skuteczna i trwała. Na tym etapie najważniejsze jest rygorystyczne budowanie infrastruktury zapewniającej bezpieczeństwo, niezawodność i spójność użytkowania – stwierdził dr Brian Miller, wiceprezes i dyrektor ds. cyfryzacji Intuitive, który był inżynierem wspierającym Operację Lindbergh. W tym roku Intuitive obchodzi 30-lecie. W tym czasie powstało 5 generacji systemów da Vinci. W ciągu pierwszych trzech dekad działalności firmy Intuitive chirurdzy wykonali prawie 17 milionów zabiegów z wykorzystaniem systemu da Vinci, a prawie 90 tys. chirurgów zostało przeszkolonych w zakresie obsługi systemów Intuitive.
