Zespół jelita drażliwego – antybiotyk czy restrykcyjna dieta?
W leczeniu zespołu jelita drażliwego (IBS) klinicyści stają przed wyborem jednej z dwóch głównych strategii drugiej linii: antybiotykoterapii rifaksyminą lub wdrożenia restrykcyjnej diety o małej zawartości fermentujących oligo-, di-, monosacharydów i polioli (low-FODMAP). Obie metody mają dowody na swoją skuteczność, ale dotychczas brakowało badań bezpośrednio porównujących, która z nich jest lepsza.
Najnowsze randomizowane badanie kliniczne konfrontuje obie terapie w leczeniu IBS.
Do pojedynczo zaślepionego badania włączono 100 pacjentów z IBS (w większości z postacią biegunkową). Uczestników losowo przydzielono w stosunku 1:1 do grupy otrzymującej leczenie rifaksyminą lub do grupy stosującej dietę low-FODMAP. Głównym celem była ocena złożonej poprawy objawów (bólu brzucha i konsystencji stolca) po 4 tygodniach terapii. Oceniano również szybkość działania terapii, wpływ na jakość życia oraz przestrzeganie zaleceń przez pacjentów.
Analiza wykazała, że obie terapie są równie skuteczne. Odsetek pacjentów, u których uzyskano poprawę objawów, był niemal identyczny w obu grupach (56 proc. dla rifaksyminy vs 48 proc. dla diety low-FODMAP). Istotne klinicznie różnice ujawniły się jednak w innych aspektach. Rifaksymina przynosiła ulgę znacznie szybciej – już po 2 tygodniach istotnie większy odsetek pacjentów zgłaszał poprawę w zakresie objawów (wzdęć i bólu brzucha). Co równie ważne, przestrzeganie zaleceń terapeutycznych było znacznie lepsze w grupie antybiotyku (96 proc.) niż w grupie diety (78 proc.). Obie terapie podobnie poprawiały jakość życia i nie powodowały poważnych działań niepożądanych.
Choć w 4-tygodniowej perspektywie rifaksymina i dieta low-FODMAP okazały się równie skuteczne w łagodzeniu objawów IBS, badanie to dostarcza pragmatycznych argumentów na korzyść antybiotykoterapii w aspekcie szybkości działania oraz przestrzegania zaleceń przez pacjentów. W świecie, w którym długoterminowe utrzymanie skomplikowanej diety jest dla wielu pacjentów niewykonalne, krótka i prosta kuracja farmakologiczna może oferować bardziej realistyczną ścieżkę do poprawy jakości życia.
Przegląd Gastroenterologiczny
